Prof. Dr. Faruk ÇALAPKULU
35 yıl önce İzmir Kültür Parka bir tohum ekildi. Tohum büyüdü, büyüdü gelişti ve Türkiye’nin en büyük fuarı dünyanın da en önemli iki doğal taş fuarından biri oldu. Tohum ekildiğinde 29,6 Milyon dolar olan Türkiye’nin doğal taş ihracatı ilerleyen yıllarda 2.225 milyon dolara kadar ulaştı. Marble İzmir fuarı ülkemizde tartışılan sürdürülebilirlik sorununa karşı bir başarı örneğidir.
Marble fuarı, sektör çalışanları için ticari, teknik, kültürel sosyal bir şölen yeri oldu. Ayrıca şehirde ekonomik etkileri her alanda hissedildi; Oteller, lokantalar doldu, taksi şoförleri bayram yaptı, alışveriş mağazaları, hediyelik eşya reyonları hareketlendi.
1995 yılında “Marble” fuarı Sanayi ve Teknoloji pavyonunda 47 katılımcı ile kapılarını ziyaretçilere açtı. O yıl 4 bin 719 ziyaretçi fuara geldi. 2023 yılında bu sayılar katlanarak 1.015 katılımcı ve 148 ülkeden 79 bin 153 ziyaretçiye ulaştı. Bu sene A-B-C-D Holü ve Dış Alanda toplam 150 bin metrekare alanda 1014 katılımcı yer aldı. 20 farklı ülkeden 131 yabancı firma katıldı. Dört kıtadan katılım sağlayan ülkeler: Almanya, Amerika, B.A.E., Belçika, Çin, Danimarka, Güney Kore, Hindistan, İngiltere, İran, İspanya, İtalya, Japonya, Katar, Mısır, Polonya, Rusya, Suudi Arabistan, Türkiye, Yunanistan.
T.C. Ticaret Bakanlığı desteği ile İMMİB,EİB ve BAİB organizasyonunda 19 ülkeden alım heyetleri Türk üreticilerle ikili görüşmeye katıldı ticari bağlantılar yapıldı.
Ticari faaliyetler yanı sıra “Değişik Doğal Taş Tasarım Yarışması” düzenlendi. Bu yıl altıncısı düzenlenen yarışmaya yurt içi ve yurt dışından 1295 tasarım yarışmaya başvurdu. Bu yarışmalarda hedef Türk doğal taşlarının mimar, iç mimar ve endüstriyel ürün tasarımcıları tarafından tanınması ve katma değeri yüksek uç ürünlerin üretimine destek verilmesiydi. Üretici firmalar jürinin uzun değerlendirmeleri sonucu belirlenen 34 tasarımı öğrencilerin katılımı ile ürettiler. Geçen yıl finale kalan 5 öğrencinin tasarımı üretici firmalar tarafından satın alındı. Bu yılın bilgileri önümüzdeki günlerde açıklanacaktır.
29. Marble İzmir fuarının sektörün büyümesi ile ulaştığı başarının 35 yıllık öyküsünde bu sürdürebilirliğe katkı koyanlara kısaca göz atalım:
Yıl 1989 Yer Kültür Park, İzmir Enternasyonal Fuarı içinde ilk defa Üniversite Sanayi iş birliği ile “İzmir Mermer Günleri ’89” düzenledik. D. E. Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü ile İZFAŞ Genel Müdürlüğü (Gn. Md.Selami Gürgüç) , İzmir Mermerciler Derneği (Bşk. Yusuf Türkmen) iş birliğinde nikah salonunda düzenlediğimiz bu etkinliğe İtalyan Dış Ticaret Enstitüsü (Institutonazionaleper il CommercioEstero-ICE)alanlarında uzman konuşmacılarla destek verdi. Etkinliğe Maliye ve Gümrük Bakanı Prof. Dr. Ekrem PAKDEMİRLİ, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fahrettin KURT, İzmir Millet Vekilleri Akın Gönen ve Işılay Saygın katıldılar. Mermer sergisi26 Ağustos kapısının girişine konumlanan mütevazi5 adet mermer firmasının standı ile başladı.
1990, 1991, 1992,1993 yıllarında “Mermer Sevgi Yolu” ile daha sonra da genç yaşta kaybettiğimiz İzmir Mermerciler Derneği ve Ege Maden İhracatçılar Birliği Başkanı Yusuf Türkmen adını alan mermer sevgi yolunda 20-30 katılımcı ile ulusal boyutta devam etti. Bu sürece İstanbul, Afyon ve Bilecik mermerciler derneği de dahil oldu. İzmir’de başlayan bu hareketin ateşleme fitili 1991 yılında kurulan Ege Maden İhracatçılar Birliği oldu. Türkiye’de ikinci maden ihracatçılar birliğinin kuruluşuna EBSO ve daha sonra Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olan Ersin Faralyalı’nın ve Afyon, İstanbul, Bilecik firmalarının desteklerini de unutmamak gerekir.
1994 EİB Genel Sekreteri Dr. Sebahattin Gazanfer Alman GTZ vakfı desteği ile bir proje başlattı. Bir grup mermerci eğitime tabi tutuldu. Eğitimde; Fuarda müşteri ile görüşme, fiyat vermek, lojistikten stant tasarımına kadar birçok konuda Alman uzmanlar eğitim verdiler. Bu bilgilerle teçhiz olan 12 İzmirli mermerci Nürnberg Stone+Tech fuarına katıldı. Bu fuara D. E. Ü. Torbalı Meslek Yüksekokulu’nun stantla katılımı Türkiye’de mermercilik eğitiminin üniversite düzeyinde yapılıyor olması büyük ilgi odağı oldu. Fuar katılım deneyimi kazanan bu grup kollarını İzmir’de fuar yapılanması için sıvadı. Ferah Türkmen Bacakoğlu’nun katkıları ile İzmir Yapı Fuarı’na firmalar yanı sıra Yüksekokul katılım sağlandı. Bu fuarda Mermer öylesine ön plana çıktı ki İZFAŞ Gn. Md. Selami Gürgüç Marble fuarının yapılması için start verdi. Sektör danışma kurulunu topladı ilk fuar kararı alındı. Danışma kuruluna katılanlar arasında benim yanı sıra anımsadığım kadarı ile Mualla Günay, Ragıp Güngören, İsmail Alimoğlu, Jak Kaya, Ertuğrul Doğuç, Mustafa Mermerci, Adem Demirel, Sıtkı Ayazoğlu, Kemal Kezer…. Vardı.
İleriki yıllarda Kültür Park’ta davalara konu olan holler de sergi alanı olarak yetmedi. İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Aziz Kocaoğlu döneminde önemli bir karar verilerek bu günkü fuar alanını İzmir’e kazandırıldı. EMİB Başkanı Mevlüt Kaya fuarın TÜMMER ile eş güdümünü sağlayarak katılımın koordinasyonuna önemli katkılar sağladı.
Bu başarıların devam edebilmesi için durmak yok yola devam!
Yeni fuar alanının gerek yerel halk gerekse şehir dışından gelecek katılımcı ve ziyaretçiler daha kolay buluşabilmesi için ulaşım başta olmak üzere yerleşkesinde çözüm bekleyen hususlar bulunmaktadır.
Dünyada resesyon etkilerini göstermekte uluslararası ticarette düşüşler görülmektedir. Navlun fiyatlarındaki artış ve taşıma yollarında yaşanan sorunlar firmaları ticaret şeklinde ve ürünlerde yeni arayışlara yönlendirmektedir. Pandemi sonrası dünya fuarlarında farklı sektörlerde görülen önemli gerilemelere rağmen şimdilik Marble İzmir konumunu korumuştur.
2025 yılında 30. Kez kapılarını açacak olan Marble İzmir Fuarı’nın daha ileriye taşınması için acilen yapılacak faaliyetlere alınacak önlemlere ve alt yapı yatırımlarına yoğunlaşmak gerekiyor. Bu yıl başta A.B.D olmak üzere bazı ülkelerden alıcılar kendileri gelmek yerine Türk temsilcilerini görevlendirdiler. İthalatçı ülkelerde tanıtım faaliyetlerini artırarak ve kanaat önderleri ile temasları yoğunlaştırılarak gelecek yıl fuara ilginin artışında devamlılık sağlanmalıdır. Anadolu dünya doğal taş merkezi olabilecek teknik alt yapıya bilgi birikimine kavuşmuştur. Bu alt yapı ile birim fiyatların rakip ülkelerimizin birim fiyatlarına ulaşılması için “Marble İzmir” fuarı Türk doğal taşlarının ve Türk mermer işlemeciliğinin, mermer makinelerinin, sarf malzemelerinin tanıtımında, geçmişte olduğu gibi gelecekte de önemli görevler üstlenerek ülkeye döviz kazandırmaya devam edecektir.
