Türkiye’nin ihracatta yıldız sektörlerinden olan 2022 yılında 2,2 milyar dolarlık ihracat performansı ortaya koyan Türk doğal taş sektörü, en büyük ikinci ihraç pazarı Çinli alıcılarla 4 yıllık aranın ardından bir araya geldi.
Doğal taş sektöründe dünyanın en büyük fuarları arasında gösterilen Xiamen Doğal Taş ve Teknolojileri Fuarı 5-8 Haziran 2023 tarihleri arasında doğal taş sektöründe bir buluşmaya ev sahipliği yaptı. Xiamen Fuarı’na 47’si Milli Katılım kapsamında olmak üzere toplamda Türkiye 60 ihracatçı firma ile temsil edildi. 22 ülkeden 1.300 firmanın katıldığı fuarda Türk doğal taş ihracatçıları yabancı katılımda liderliğini sürdürdü. İtalya Mısır, Brezilya ve Portekiz Xiamen fuarına milli katılımla yer aldılar.
Xiamen Doğal Taş ve Teknolojileri Fuarı’nın Türkiye Milli Katılım Organizasyonunu uzun yıllardır olduğu gibi bu yıl da Ege Maden İhracatçıları Birliği tarafından gerçekleştirildi. Tüm katılımcılar çok başarılı bir organizasyon olduğuna işaret ediyorlar. Fuar organizasyonundan aldığımız bilgilere göre 4 günde fuarı 139.000 kişinin üstünde ziyaretçi gezdi. Ziyaretçi ülkeler arasında Vietnam, Kore, Malezya gibi Uzakdoğu ülkeleri dikkati çekti.
GuangzhouBaşkonsolosumuz Sn. Kurtuluş Aykan ve Ticaret Ataşemiz Sn. Dilan Can fuar süresince tüm katılımcılarımızı tek tek ziyaret ederek sorunları, beklentileri dinlerken kendileri de Çin’deki ekonomik durum ve sektörel faaliyetleri hakkında bilgilendirmelerde bulundular. Tüm katılımcılar bu sıcak ilgiden çok mutlu olduklarını dile getiriyorlar.
Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanıİbrahim Alimoğlu;
“Çin’de doğal taş stoklarının artması, inşaat sektörünün yavaşlaması ve son olarak pandemi gibi nedenlerle 2022 yılında Çin’de doğal taş ihracatımız 419 milyon dolara kadar geriledi. Çin pandemiyi aştı ve tekrar ekonomide eski günlerine dönme eğiliminde. Çin ekonomisindeki toparlanmanın Türk doğal taş sektörünün ihracat rakamlarına olumlu yansımaları olmasını bekliyoruz.
Birliğimiz Standında Sektörel etkinliklerimiz, Amorf yarışmamız ve Sanal ortamda VR gözlük ile yapılan deneyimlemeler ilgi ile izlendi. Ayrıca; web ve wechat üzerinden yapılan canlı yayınlarda, ülkemiz taşları ve milli katılım organizasyonu hakkında bilgiler verildi.
Fuar oldukça yoğundu, hayli kalabalık idi. Ancak ciddi bağlantılardan söz edilebilir mi bunu elbette zaman gösterecek. Geri dönüşleri izlememiz gerekiyor. Fuar kalabalık ancak eski günlerdeki yoğunluk, ilgi pek yoktu diye düşünüyorum. Fuar’da; kompozit taşların ve porselenlerin yoğunluğu dikkatimiz çekti. Pandemi süresince fuar yapılmadı ama Çin’liler bu tür malzemelere ilgilerini yoğunlaştırmışlar. Özellikle yerli katılımcıların standlarında plaka ve hatta blok olarak da bu ürünlere yer vermişler. Bunu döndükten sonra ciddi bir şeklide irdelememiz gerektiğini düşünüyorum” dedi.
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Rüstem Çetinkaya fuar gözlemlerini şöyle özetledi:
“Hayli kalabalık bir fuar, bizler de Çin’li dostlarımız özlemişiz. Malum tüm dünyayı etkisi altına alan bir resesyon var. Çin pazarı daimi aldıkları taşlara ilgileri devam ediyor. Grilerde bir duraksama var. Çünkü bölgesel ölçekte kendi ocaklarını devreye almışlar. Egzotik taşlara özellikle Brezilya taşlarına ilgi gösteriyorlar. Butik taşlara talep var. Öte yandan yine Verona’da olduğu gibi burada da sanatsal çalışmaların sergilendiği bir hol yapılmış. Xiamen Fuarı eski tadında değil. Kalabalık ancak etkin bir ilgi var diyemeyiz.
Fuarda en çok bizleri şaşırtan doğal değil de yapay malzemelerin yoğunluğu ve gösterilen ilgi. İtalya ve Amerika’da olduğu gibi Xiamen’de de kuvars kompoze malzemeler, terrazo dediğimiz beton katkılı doğaltaşlar ve porselenler bizleri şaşırttı açıkçası. Aslında Pandemi süresince uzak kaldığımız Çin pazarında bazı köşeler kapılmış diyebiliriz. Yeryüzünde hiçbir şey vazgeçilmez değildir, her zaman yerini farklı şeyler alır. Değişir, dönüşür. Geçtiğimiz 4 yıl içinde Çin’de de ciddi değişimler olduğu fuarda açıkça görülüyor. Bu konunun üzerine eğilmemiz, çalışmamız gerekiyor. Çünkü blok pazarımız için Çin çok önemli”.
FUAR KATILIMCILARININ DEĞERLENDİRMELERİ:
Efe NALBANTOĞLU:Ege Doğaltaş olarak uzun bir aradan sonra Çin’li alıcılarla bir araya gelmek güzeldi. Ege Maden İhracatçıları Birliğinin organizasyonu ve ziyaretçi potansiyeli gayet iyidi. Fuar ile ilgili en önemli gözlemim eskiye oranla uluslararası niteliğinde azalma olduğu. Önceki yıllarda Avrupa ve Kuzey Amerika’dan daha çok ziyaretçi olurdu. Gözle görülebilir oranda ciddi bir azalma var. Öte yandankuvars kompoze malzemeler ve porselen standlarının artışı, gösterilen ilgi endişe vericiydi. Bundan bir ders çıkarıp Marble İzmir Fuarımıza sahip çıkmalıyız.
Halil ALİMOĞLU: Fuar hayli yoğun idi. Biz Afyon Menekşe üreticisi olarak ciddi bir ilgi ile karşılaştık. Milli Katılım organizasyonu gayet başarılı idi. Genel olarak Türk katılımcıların da memnun olduklarını ama eski fuar tadının olmadığını söyleyebiliriz. Bizim açımızdan iyi bir fuardı ama tabi geri dönüşler başarı oranını belirleyecektir.
Mehmet SERTER: Pandemiden dolayı 4 yıl ara verdiğimiz Xiamen Doğal Taş ve Teknolojileri Fuarı 5-8 Haziran tarihlerinde gerçekleştirildi. Daha önceleri mart ayında gerçekleşen fuar bu sene ilk defa Haziran ayında yapıldı. Tarih olarak sezonun ortası olmasından dolayı zamanlamasının çok doğru olmadığını düşünüyorum. Türkiye’den 47 si milli katılım 13 bireysel katılım toplam 60 firmayla Türk doğaltaş sektörünü temsil ettik. Fuar öncesinde mermer fabrika ve depolarının merkezi olan Suhitou ya gidererek firmaları ziyaret etmiştik. Ziyaretlerimizde sektörün durağan olduğunu ve çok talepkar olmadıklarını gördük ve ayrıca son yıllarda popüler olan gri ocaklarında Çin’de açıldığı ve uygun fiyatta pazar da yer aldığını gördük. Bu durumun aynı şekilde fuara da yansıdığını düşünüyorum. Uzun bir ardan sonra gerçekleşen fuarda firmaların beklentisi yüksekti fakat bu yüksek beklentinin karşılanmadığını düşünüyorum. Ziyaretçi açısında daha önceki yıllara kıyasla daha düşüktü ve firmaların gerek pazardaki durağanlık gerekse sezonun ortasında olmamızdan kaynaklı bağlantı yapmak için çok hevesli olamadıkları anlaşıldı. İnşaat sektörünün de yavaşlaması ile bu senenin çok keyifli geçmeyeceğini düşünüyorum. Bu durağanlıkta rekabetin artması ile firmaların Hindistan pazarında olduğu gibi Çin pazarında yer almayan butik taşlara önceki yıllara göre daha çok ilgi gösterdiklerini düşünüyorum. İhracat rakamlarında da anlaşılacağı üzere maalesef geçen seneki cirolarımızı yakalayabilmiş değiliz ve bir önceki yıla kıyasla ilk 5 aylık ihracatımız yaklaşık % 15 lik düşüşte 2021 yılına kıyasla da %30 gerideyiz. Velev ki eski cirolarımızı da yakalasak dahi, maalesef sektörün eski karlılığı yok. Umarım Çin blok pazarı bu durağanlıktan biran evvel kurtulur ve sektörümüz biraz olsun rahatlar. Fuar katılımcısı tüm firmaların verimli görüşmeler gerçekleştirip iyi bağlantılar kurmalarını diliyorum.
Akın YEŞİLKAYA: Dünyanın en büyük üç fuarında biri olan Xiamen Stone Fuarı Pandemi sonrası nihayet Uluslararası ziyarete kapılarını açtı. Ancak, maalesef Uluslararası firmalar Katılımcı sıfatı ile sınırlandı. Yoğun Çinlı ve Doğu Asyalı ziyaretçi kitlesini getirebilse de, yabancı ziyaretçi getirmeyi başaramadı. Çinli firmaların teknoloji ve kalite anlayışının hız kesmeden ilerlediğini görsek de, global ekonomik yavaşlamadan Çin firmalarının da etkilendiğini izlemleyebildik. Doğal taş sektöründe son 50 yılın en yavaş dönemini yaşadıklarını birden çok Çinli firma dile getirdi.
Harun ÇOBAN:Uzunca bir aradan sonra Xiamen Fuarı’nda dostlarla bir aradaydık. Onlar bizim hem müşterimiz hem de dostlarımız. Çobanlar mermer olarak biz de Fuarda yerimizi aldık, Ham madde pazarının lideri olan Çin’de müşterilerimizle ve yeni ziyaretçilerimiz özellikle beyazımsı taşlarımızla çok ilgilendiler. Bizim açımızdan fuar güzel geçti ve hatta fuar sonrası ocak planlamalarımızı da yaptık.
Fuarda ziyaretçilerin özellikle İtalyan taşlarına (Calacatta ) ve egzotik taşlara ilgileri dikkatimizden kaçmadı. Tabii yapay malzeme standlarının yoğunluğu da şaşırtıcı düzeyde idi.
Yeni bir dönem olarak değerlendirdiğim 2023 yılı ve bundan sonrasında, mermer eski günlerini arayacak gibi görünüyor. Ancak; mermer kalite ve kıymeti ön planda tutarak yıldızımız olmaya devam etmeli. Tırnaklarımızla kazıyarak bu günlere geldik. Bu uğurda yeri geldi dağların zirvelerinde ürettik yeri geldi fuarda sergiledik, ama amacımız hiç değişmedi. Biz kazandık, ülkemiz kazandı, milletimiz kazandı ve hep birlikte yeniden sektörü canlandırmaya başladık.Mermer bizim alın terimiz, yaşam biçimimiz. Kıymetini bilmemiz gerekiyor.
Togan AKKOÇ:Ben ve arkadaşlarım EMİB adına görevli idik. Organizasyonun aksamaması için tüm ekip olarak ciddi bir mesai verdik. Standlarımızın kurulumu sorunsuz olarak zamanında teslim edildi, herhangi bir aksama yaşanmadı. Başkonsolosumuz Sn. Kurtuluş Aykan ve Ticaret Ataşemiz Sn. Dilan Can da tüm katılımcılarımızı tek tek ziyaret etti. Fuar oldukça yoğun idi. Tabii firmaların görüşmeleri sonucu geri dönüşleri ayrıca değerlendirmek gerekiyor. Fuarda bej mermerlerden çok beyazımsı kristalen mermerler, dolomitik mermerler, breşler ve limraların sergilendiğistandlarındaha yoğun olduğunu gözlemledim. Ayrıca egzotik taşlara da çok yoğun bir ilgi vardı. Bu arada; porselen ve kuvars kompoze taşların bulunduğu firmaların sayısı ve malzemelere gösterilen ilgi de bizleri hayli şaşırttı…
Mehmet ALİMOĞLU: Uzun bir aradan sonra ticari ilişkilerimizi geliştirdiğimiz dostlarla bir arada olmak güzeldi. Özleşmişiz… Fuar ziyaretçileri hemen tüm stantlarla ilgiliydiler. Güzel bir kalabalık vardı. Ancak ticari açıdan eski yıllardan çok uzak olduğunu da belirmemiz gerekiyor. Biraz temkinli idiler. Fuarda halen çalıştıkları bejlerle eski volümde olmasa da alımlar devam edecektir. Bu arada beyazımsı ve grimsi mermerlerle ilgilendiklerini gözlemledik. Özellikle gri renkli taşlarda, halen çalıştıkları ve projelerine aldıkları tanıdıkları taşların alımı sürüyor ama yeni bir gri portföylerine almak istemiyorlar. Kendi gri ocaklarını üretime geçirdiklerini ve hayli de ekonomik oldukları bilgisini aldık. Bu arada yapay malzemelerin ve porselenlerin de pazarda pay sahibi olduğunu ve buna yönelik ciddi yatırımlar yapıldığını gözlemledik. Firma olarak fuara gelirken beklentimiz çok yüksek değildi. Ama genel olarak firmamız açısından iyi bir fuar olduğunu söyleyebilirim. Tabii fuar dönüşü geri bildirimler önemli! Özetle Xiamen Fuarı eski günlerinden uzaktı diyebiliriz.
