Hanifi ŞİMŞEK
TÜMMER Yönetim Kurulu Başkanı
2000 yılında mermer, doğaltaş ve makina üreticilerinin çatı kuruluşu olarak başlayan serüvenimizin amacı milli servetimiz olan doğaltaşlarımızı dünyaya tanıtmak ve sektörümüzün dünya çapında rekabet gücünü artırmaktır. Unutmayalım ki doğaltaş cenneti olan Türkiye’miz üretimde Çin ve Hindistan’dan sonra İtalya, Brezilya, İspanya ve İran gibi ülkelerle üçüncülük için yarışmakta. Salt karbonat kökenli doğaltaşlar dikkate alındığında ise Türk mermeri ilk üç ülke arasında yer almaktadır.
Diğer ülkeler ile üretim yarışımızın bu kadar kıyasıya olmasına rağmen ihracattaki mevcut durum sektörümüzü rahatsız ediyor. Tabi bu durumun sebebi hiç şüphesiz dünya çapında yaşanan ekonomik gerilemeler ve sıcak savaşlar. Mevcut pazarlara erişim imkânı kısıtlandığından dolayı yeni pazar arayışları da kendini gösteriyor doğal olarak. 2024 yılının ilk altı ayını, 280 milyon doları blok doğaltaş 615 milyon doları işlenmiş olmak üzere 895 milyon dolar doğaltaş ihracatı ile geride bırakırken son 3 yılın en düşük rakamlarına ulaştığımızı üzülerek ifade etmek zorundayım.
Sektör içerisinde iş birliği ve bilgi paylaşımında çatı kuruluşu olduğumuzun görev bilincinde çalışmalarımızı yürütüyoruz. 1 Haziran’da Elazığ’da sektör temsilcilerimizle bir araya gelişimizin ardından 19 Temmuz günü de mermere adını veren Marmara Adası’nda MAPEG, OGM ve ÇED Genel Müdürlüğünden değerli üst düzey bürokratlarımızın katılımıyla sektör toplantısı gerçekleştirdik. Toplantı öncesinde Maden Platformu başkanlarımız ile birlikte Marmara Adalar Belediyesi Başkanı Sn. Aydın Dinçer’i makamında ziyaret ettik.
Marmara Mermerciler Madenciler ve İşadamları Derneği (MARMİAD) YK Başkanı Sn. Halil Kan, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürü Sn. Arslan Narin ve Marmara Adalar Belediyesi Başkanı Sn. Aydın Dinçer’in açılış konuşmaları ile başlayan toplantımız Türkiye Madenciler Derneği YK Başkanı Sn. Mehmet Yılmaz’ın moderatörlüğünde Maden, Çevre ve Orman Mevzuatı Paneli ile devam etti. MAPEG Doğaltaş Dairesi Başkanı Sn. Mustafa Yıldız, OGM İzin ve İrtifak Dairesi Maden İşleri Şube Müdürü Sn. Salih Arslantaş, ÇED Çevre Denetim Dairesi Şube Müdürü Sn. Hasan Ayaz ve YMGV YK Başkan Yardımcısı Sn. Ali Emiroğlu’nun panelistliği ile devam etti. Toplantıda iletilen sorunları yetkili mercilere iletme ve çözüm bulma konusunda hassasiyetle hareket edeceğiz.
Buradan bir kere daha kamudan bürokratlarımıza teşriflerinden, sektörümüze katılımlarından, MARMİAD ve Marmara Adalar Belediyesi’ne misafirperverliklerden dolayı sonsuz teşekkür ederiz.
Global sorunlar bir yana madencilik ile ilgili izin süreçlerinin belirsiz ve uzun olması, her gün artan enerji maaliyetleri ve ülkemizin doğaltaş ithalatının geçmiş yıllara oranla artış göstermesi sektörümüzden iletilen sorunların en başında yer alıyor. Maden Platformunu oluşturan Sivil Toplum Kuruluşlarının bir grup Başkanları ve temsilcileri ile 3 Temmuz günü Cumhurbaşkanı Yardımcımız Sayın Cevdet YILMAZ’a makam ziyaretinde bulunarak madencilik sektörümüzün güncel durumunu Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımıza arz etme fırsatı bulduk.
Geçtiğimiz haftalarda TÜMMER olarak bizim de yakından takip ettiğimiz Mısır Arap Cumhuriyeti’nden ithal edilen doğaltaşlara ilişkin Mısır Arap Cumhuriyeti menşeli 6802.23 ve 6802.93 gümrük tarife pozisyonları altında sınıflandırılan “granit”e yönelik bir damping soruşturması açıldığı Resmi Gazete’de yayımlandı. 2023 yılından beri haberdar olduğumuz bir konuya ilişkin biz de İthalat Genel Müdürlüğümüz ve TOKİ Genel Müdürlüğümüz ile toplantılar gerçekleştirmiş ve raporlarımızı sunmuştuk. En son Temmuz ayında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bir rapor sunarak 2020 yılında Mısır’dan ithal edilen işlenmiş doğal taş miktarının sadece 20 bin ton civarında granit iken, son bir yılda bu miktarın yaklaşık 110 bin ton’u granit, 30 bin tonu mermer-traverten olmak üzere 150 bin ton’a yükseldiğini arz etmiştik. Şimdilik sadece granit adına bir soruşturma açılmış olsa da gerek granit gerek mermer ithalatı konularının takibini yapmaya devam ediyoruz.
Sektörün gelişimini hızlandırmak amacıyla Kanun ve Yönetmeliklerimizde madenciliği olumsuz etkileyen hükümler hakkında mevzuat çalışmalarımıza, kamu-özel sektör arasında köprü vazifesi görmeye devam ediyoruz. Sektörümüzün gündeminde şu sıra Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslak çalışmaları mevcut. Maden Platformu’nun bir grup Başkanları ve temsilcileri ile 7 Ağustos günü MAPEG Genel Müdürümüz başkanlığında yapılan toplantıya katılım sağladık. Öncesinde Genel Müdürlüğümüzün talebi doğrultusunda hazırladığımız sektör görüşlerimizi sunmuştuk. Toplantıda, başta Yönetmeliğin 37nci maddesi ve Geçici 12nci maddesinde yapılması düşünülen değişiklikler ile ilgili endişelerimizi dile getirdik. Ülkemiz yeraltı kaynaklarının bilim ve tekniğe, iş sağlığı güvenliğine uygun, çevreye duyarlı biçimde aranıp üretilmesinde elbette mutabık olduğumuzu ancak izinlerde yaşadığımız gecikmeler nedeniyle bazı durumlarda hareket imkânlarının sektörümüzü zorladığını arz ettik. Umuyor ve diliyorum ki yapılan/yapılacak düzenlemeler sektörümüz için hayırlı olsun, ülkemiz madenciliği gerek üretimi gerek iş güvenliği ve çevre duyarlılığı bakımından lider/örnek ülkeler arasında yer alsın.
Ülkemizin birçok şehrinde neredeyse aynı zamanlarda çıkan yangınlar hepimizi derin bir üzüntüye sürükledi. Ormanlarımız ve içinde yaşayan birçok canlı feci şekilde etkilendi bu yangınlardan. O bölgelerde yaşayan insanlarımızın acılarını paylaşıyor ve onlara güç, kuvvet diliyorum.
